
ჩინეთში გიგანტურ, მზის სარკისებრ ელექტროსადგურში 30 000 სარკე სინათლეს 200 მეტრიან კოშკებისკენ მიმართავს და ენერგიას 24 საათის განმავლობაში გამოიმუშავებს.
ჩინეთში, განსუში მზის სარკისებრი ელექტროსადგური 30 000 სარკეს და 200 მეტრის სიმაღლის 2 კოშკს მოიცავს და სუფთა ენერგიას 24 საათის განმავლობაში უზრუნველყოფს. ელექტროსადგური წელიწადში 1.8 მილიარდ კვტ/სთ-ს გამოიმუშავებს და CO₂-ის გამოყოფას 1.5 მილიონ ტონაზე მეტით ამცირებს.
მსოფლიო ენერგეტიკული გარდამავალი პერიოდის ზღვარზეა და ერთ-ერთი მთავარი ტექნოლოგია, რომელსაც შეუძლია წიაღისეულ საწვავზე დამოკიდებულების შემცირება, კონცენტრირებული მზის ენერგიაა.
ჩინეთმა, რომელიც განახლებადი ენერგიის წყაროების დანერგვის ტემპით უკვე მსოფლიო ლიდერია, ახალი ნაბიჯი გადადგა წინ განსუს პროვინციაში გიგანტური მზის სარკისებრი ელექტროსადგურის აგებით. ეს ობიექტი არა მხოლოდ ტექნოლოგიური პროგრესის დემონსტრირებად, არამედ ქვეყნის ნახშირბად ნეიტრალობისკენ სწრაფვის სიმბოლოდაც იქცა.
სარკე-მზის ელექტროსადგური განსუში
პროექტი განსუს რეგიონის უდაბნოში აშენდა, სადაც მზის ენერგია რეკორდულ დონეს აღწევს. ელექტროსადგური შედგება 30 000 ჰელიოსტატური სარკისგან, რომლებიც აღჭურვილია მზის მოძრაობის თვალთვალის სისტემებით. ეს სარკეები მზის სხივებს 200 მეტრის სიმაღლის ორი გიგანტური კოშკისკენ მიმართავენ. შედეგად, წარმოიქმნება ძლიერი სინათლის ნაკადი, რომელიც აცხელებს თბომატარებელს და იწყებს ელექტროენერგიის გამომუშავების პროცესს.
პროექტის მთავარი ინოვაცია ერთის ნაცვლად ორი კოშკის გამოყენებაა. დილით სარკეები სინათლეს აღმოსავლეთ კოშკისკენ გადამისამართებენ, ხოლო შუადღისას – დასავლეთისკენ. ეს სქემა უზრუნველყოფს მზის ენერგიის უფრო ერთგვაროვან განაწილებას მთელი დღის განმავლობაში, ამცირებს დანაკარგებს და ზრდის კომპლექსის ეფექტურობას.
მახასიათებლები და მუშაობის პრინციპი
ტექნოლოგია ეფუძნება კონცენტრირებული მზის ენერგიის, ანუ CSP-ის მეთოდს. თითოეული სარკე ასახავს და გადაამისამართებს მზის სინათლეს გრადუსის ფრაქციების სიზუსტით, რაც უზრუნველყოფს კოშკების თავზე მდებარე მიმღებებში განლაგებული სპეციალური მარილის ნადნობის გაცხელებას. გაცხელებული თბომატარებელი გამოიყენება ორთქლის წარმოებისთვის, რომელიც აბრუნებს ტურბინებს და წარმოქმნის ელექტროენერგიას.
ამ სისტემის ყველაზე მნიშვნელოვანი უპირატესობა გამდნარ მარილებში სითბოს დაგროვების უნარია. ეს საშუალებას იძლევა ელექტროენერგიის გენერირება მოხდეს არა მხოლოდ დღისით, არამედ ღამითაც, რაც ელექტროსადგურს 24-საათიანი გენერაციის სტაბილურ წყაროდ აქცევს. გათვლებით, კომპლექსს შეუძლია წელიწადში დაახლოებით 1.8 მილიარდი კილოვატ-საათის ელექტროენერგიის წარმოება, რაც საკმარისია დაახლოებით 170 ათასი ოჯახის მომარაგებისთვის.
ეფექტურობა და გარემოზე ზემოქმედება
ტრადიციულ მზის ელექტროსადგურებთან შედარებით, რომლებიც მხოლოდ ფოტოელექტრულ პანელებზეა დამოკიდებული, განსუს მზის სარკისებურ ელექტროსადგურს არაერთი მნიშვნელოვანი უპირატესობა აქვს. მთავარი ფაქტორი თერმული დაგროვების გამოყენებაა, რაც ელექტროსადგურს საშუალებას აძლევს გააგრძელოს ენერგიის გამომუშავება ღამით ან მოღრუბლულ ამინდში.
სარკეების ამრეკლავ ზედაპირებს 94%-ზე მეტი არეკვლის კოეფიციენტი აქვთ, რაც მზის რადიაციის მაქსიმალური კონცენტრაციის საშუალებას იძლევა. დეველოპერების თქმით, ახალი სისტემა ტრადიციულ CSP სადგურებთან შედარებით ეფექტურობის 24%-ით გაზრდას უზრუნველყოფს. გარდა ამისა, პროექტის გარემოზე ზემოქმედება ნახშირორჟანგის გამოყოფის მნიშვნელოვან შემცირებაში გამოიხატება – წელიწადში ერთნახევარ მილიონ ტონამდე.
შედარება მსოფლიო ანალოგებთან
მსოფლიო ენერგეტიკულ რუკაზე კონცენტრირებული მზის ენერგიის სფეროში რამდენიმე მსხვილი პროექტია ცნობილი. აშშ-ში მოქმედებს კალიფორნიაში მდებარე ივანპას სადგური, რომელიც სამი კოშკისა და ათიათასობით სარკისგან შედგება. თუმცა, ჩინური ობიექტისგან განსხვავებით, მას არ აქვს ასეთი განვითარებული სითბოს დაგროვების სისტემა და ღამით ეფექტურად ვერ მუშაობს.
მაროკოში აშენდა ნურის კომპლექსი, სადაც გამოიყენება სხვადასხვა ტიპის CSP ტექნოლოგიები, მათ შორის პარაბოლური სარკეები. მაგრამ იქ სქემა ერთკოშკიანი რჩება, რაც განსუში ჩინურ პროექტს ორკოშკიანი არქიტექტურის მსოფლიოში პირველ მაგალითად აქცევს.
ამგვარად, ჩინეთმა შემოგვთავაზა არა მხოლოდ მასშტაბური მშენებლობა, არამედ ფუნდამენტურად ახალი ტექნიკური გადაწყვეტა, რომელსაც შეუძლია შეცვალოს მზის ენერგიისადმი მიდგომა.
ჩინეთისთვის ასეთი გადაწყვეტილებები სტრატეგიული მნიშვნელობისაა. ქვეყანა მიზნად ისახავს შეამციროს დამოკიდებულება ქვანახშირით გამომუშავებაზე და თანდათანობით გადავიდეს განახლებად წყაროებზე. CSP ობიექტების დანერგვა საშუალებას იძლევა არა მხოლოდ დივერსიფიკაცია მოახდინოს ენერგეტიკული ბალანსის, არამედ ტექნოლოგიური ლიდერობის დემონსტრირებაც მოახდინოს სუფთა ენერგიის სფეროში.
წყარო: building-tech