მინდვრისნემსა (Galium Verum L) ენდროსებრთა ოჯახის წარმომადგენელი, 20-80 სმ სიმაღლის მრავალწლიანი მცენარეა.
თავწვეტიანი, ქვემოდან მონაცრისფროდ შებუსვილი, ვიწროხაზურა ფოთლები ღეროებზე რგოლურადაა განლაგებული. თითოეულ რგოლში 8-12 ფოთოლია.
მოგრძო საგველამაგვარად შეკრებილი ყვავილები კაშკაშა ყვითელი ფერისაა. ყვავის ივნის-ივლისის გამმავლობაში. ძირითადად მშრალი ადგილის მცენარეა, გვხვდება მშრალ ფიჭვნარებსა და ციცაბო ფერდობებზე დასახლებულ მუხნარებში, ტყისპირებში, მშრალ მდელოებზე და ველებზე.
მინდვისრისნემსას მიწისზედა ნაწილები შეიცავს გლიკოზიდ ასპერულოზიდს, მთრიმლავ და ფლაონურ ნივთიერებებს, ლიმონის მჟავას. C ვიტამინს და სხვა. ნაყენს სვამენ, როგორც ტკივილგამაყუჩებელ და დამაწყნარებელ საშუალებას სიყვითლის, კუჭის ტკივილის, კუჭაშლილობის დროს, შარდმდენ საშუალებად წყალმანკისა და თირკმლების დაავადებების შემთხვევებში.
ნედლი ბალახიდან გაწურულ წვენს იყენებენ კანზე გამონაყრების, ეპილეფსის, ისტერიის, აგრეთვე კანის კიბოს, ჭრილობების სამკურნალოდ, იგი კარგ სისხლისშემდედებელ საშუალებად ითვლება ცხვირიდან და ჭრილობებიდან სისხლდენის დროს.
ტიბეტის მედიცინაში ფესვებს იყენებენ დაჟეჟილობასთან დაკავშირებული თირკმლებების დაავადებების და მაღალი ტემპერატურის დროს.
მინდვრისნემსას ჩაის (40,0 გ წვრილად დაჭრილი აყვავებული და გამხმარი მცენარე 1 ლ წყალზე) იყენებენ წყალმანკის სამკურნალოდ.
ნედლი ბალახიდან გამოწურულ წვენს 3 სირჩას დღეში 2-3 მიღებაზე იყენებენ შარდმდენ საშუალებად წყალმანკის, თირკმლების დაავადების, კანზე გამონაყრების, ჩირქოვანი მუწუკების, ეგზემის და სხვათა სამკურნალოდ. ცხვირიდან სისხლდენისას ნესტოებში მის წვენს ისრუტავენ, სისხლმდენ ჭრილობებზე კი ყვავილის ნაფხვენს იყრიან.
მინდვრისნემსას პრეპარატებს გამხსნელი და შარდდამდენი თვისება აქვს. კიდურების შეშუპების და კუჭ-ნაწლავის კატარის დროს გამოიყენება ცხელი ნაყენი: 2 ჩაის კოვზი ნედლეული ერთ ჭიქა მდუღარე წყალზე, რაც ერთი დღის დოზას შეადგენს.
ნედლი ბალახის წვენი რძის შედედებას (აჭრას) იწვევს, ამიტომ ზოგ ქვეყნებში მისი გამოყენებით განსაკუთრებული სახის ყველს ამზადებენ. ბულგარეთის ხალხური მედიცინა ნედლი ბალახის წვენს კანზე ქრონიკული გამონაყარისა და კანის კიბოს სამკურნალოდ იყენებს.
ძროხის მიერ მინდვრისნემსას შეჭმის შემთხვევაში რძე წითელ ფერს იღებს. ფესვები საღებავ ნივთიერებას შეიცავს და მომწვანო-ყვითელი საღებავის მისაღებად გამოიყენება. კარგი თაფლოვანი მცენარეა.
ავტორები: შალვა ხიდაშელი, ვანო პაპუნიძე
*სამკურნალო მცენარეები გამოიყენეთ ექიმის რეკომენდაციის გათვალისწინებით.
