მოლდოვას მთავრობას ხილის ოფისის შექმნას სთხოვენ, რომელიც კოორდინაციას გაუწევს მეხილეობის სექტორს.
მოლდოვის ხილის ასოციაციამ (Moldova Fruct) შეაჯამა წინა წლების მუშაობის შედეგები და მომავლის პრიორიტეტული ამოცანები ჩამოაყალიბა.
ასოციაციის მენეჯმენტის ანგარიშით თუ ვიმსჯელებთ, წინა რამდენიმე წლის მრავალი შოკის მიუხედავად – COVID-19 პანდემია, ენერგეტიკული და ლოგისტიკური კრიზისი, წარმოების რესურსებზე ფასების ზრდა, მეზობელ უკრაინაში ომი და ა.შ. – მეხილეობის სექტორმა, რიგ სფეროებში გარკვეულ პროგრესს მიაღწია.
უცხოური ბაზრების რაოდენობა თითქმის გაორმაგდა – მოლდოვის ხილი მიმდინარე მარკეტინგულ სეზონში ექსპორტზე გადის მსოფლიოს 40-ზე მეტ ქვეყანაში, იუწყება AgroExpert.md.
ბაზრებზე, რომლებიც შედარებით ახალია მოლდოვის რესპუბლიკისთვის, მათ შორის: ევროკავშირის, ახლო აღმოსავლეთისა და აზიის ქვეყნები, მოდის 2023 წელს ექსპორტირებული ქლიავის 60%-ზე მეტი, ყურძენი – დაახლოებით 50%, ვაშლი – 30%-ზე მეტი. გაიზარდა ექსპორტირებული პროდუქციის საშუალო ფასებიც.
თუმცა პრობლემები არის, მრავალრიცხოვან პრობლემებს შორის, რომლებიც მნიშვნელოვნად ამცირებს მოლდოვის მეხილეობის კონკურენტუნარიანობას, ყველაზე მტკივნეული იყო: წარმოების ხარჯების მნიშვნელოვანი ზრდა და შესაბამისად თვითღირებულების გაზრდა; წყლის რესურსებზე ფართო ხელმისაწვდომობის არარსებობა არასრულყოფილი საკანონმდებლო/მარეგულირებელი ბაზის გამო; სუსტი კოოპერაცია და მარკეტინგული ინფრასტრუქტურა ინდუსტრიაში.
მონაწილეთა სურვილის გათვალისწინებით, ასოციაციის შეხვედრის საბოლოო რეზოლუცია მოიცავდა მნიშვნელოვან წინადადებებს მოლდოვას რესპუბლიკის მთავრობისადმი:
წარმოების რესურსებზე, განსაკუთრებით მცენარეთა დაცვის საშუალებებზე და ა.შ. ფასების რეგულირების მექანიზმის შემუშავება და დანერგვა (ფარმაცევტულ პროდუქტებზე ფასების რეგულირების მოდელის მიხედვით).
სასოფლო-სამეურნეო მწარმოებლების სარწყავი წყლის წყაროებზე (მათ შორის მიწისქვეშა) წვდომის ფაქტორების ანალიზის ჩატარება და ამ სფეროში საკანონმდებლო ბაზის გაუმჯობესება.
ფინანსური მხარდაჭერის გაზრდა (საბიუჯეტო და დონორი რესურსებიდან) მეხილეების მიერ ირიგაციისთვის, სარწყავი წყლის დაგროვების/დაზოგვის/გამწმენდის სისტემებში.
სოფლის მეურნეობის მწარმოებლებს შორის კოოპერაციის სტიმულირება, მათ შორის. აგროსასურსათო პროდუქტების მარკეტინგის სფეროში ხარისხიანი მომსახურების გაწევისა და მეხილეების კოოპერატივების წევრ ფერმერების საწარმოო რესურსებით (მსხვილი შესყიდვა კონკურენტულ ფასებში) უზრუნველყოფის მიზნით.
ხილის ოფისის, როგორც მეხილეობის სექტორის კოორდინატორი თვითმმართველი ორგანიზაციის შექმნა, ეკონომიკური სუბიექტების შენატანებით და სახელმწიფო ბიუჯეტიდან 50/50 თანაფარდობით.