ზეთოვანი და მარცვლეული კულტურების წარმოების ხელშეწყობის გერმანული კავშირის, (UFOP) ცნობით, რომელიც ევროკომისიის ექსპორტის მონაცემებს ეყრდნობა, ევროკავშირში პალმის ზეთის იმპორტი კვლავ მცირდება.
ამ შემცირების მთავარი მიზეზი პალმის ზეთზე დაფუძნებული ბიოსაწვავის ეროვნული კვოტების ვალდებულების სისტემიდან გამორიცხვაა. ამავდროულად, გაიზარდა ბიოდიზელის წარმოებისთვის გამოყენებული ნარჩენი ზეთებისა და ცხიმების იმპორტი.
სტატისტიკა აჩვენებს, რომ 2025 წლის 1 ივლისიდან 2 ნოემბრამდე ევროკავშირმა დაახლოებით 958,000 ტონა პალმის ზეთი იმპორტირება მოახდინა, რაც გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 20%-ით ნაკლებია.
მალაიზიამ შეინარჩუნა მთავარი მიმწოდებლის პოზიცია, ექსპორტი 272,000 ტონამდე (მთლიანი ექსპორტის 28%) გაზარდა, ხოლო ინდონეზიამ, რომელიც მეორე ადგილზეა 261,000 ტონით, მნიშვნელოვნად შეამცირა თავისი გადაზიდვები.
ევროკავშირის პალმის ზეთის იმპორტიორ ქვეყნებს შორის რამდენიმე ძირითადი მოთამაშე გამოირჩევა, თითოეულს განსხვავებული ტენდენციით. ნიდერლანდებმა შეინარჩუნა ლიდერობა, იმპორტი 12%-ით 353 000 ტონამდე გაზარდა, რითაც ევროპაში ბიოსაწვავის ლოჯისტიკისა და წარმოების მთავარი ცენტრის სტატუსი დაადასტურა. იტალია 303 000 ტონით მეორე ადგილზეა, შესყიდვების 8%-იანი შემცირების მიუხედავად.
იმპორტის ყველაზე მნიშვნელოვანი კლება დაფიქსირდა საბერძნეთში (-91%), შვედეთში (-37%) და დანიაში (-30%). გერმანიამ შესყიდვები 13%-ით 78 000 ტონამდე შეამცირა. ბელგია და ესპანეთი, ნიდერლანდებთან ერთად, ევროკავშირის იმ მცირერიცხოვან ქვეყნებს შორის იყვნენ, რომლებმაც იმპორტის ზრდა აჩვენეს.
UFOP-ის ექსპერტები პალმის ზეთის იმპორტის სტაბილურ შემცირებას ამ პროდუქტის ბიოსაწვავისთვის გამოყენების კრიტიკულ დამოკიდებულებას მიაწერენ. ამ ტენდენციამ უკვე აიძულა ევროკავშირის არაერთი ქვეყანა, გამოერიცხათ პალმის ზეთის ბიოსაწვავი კვოტების სისტემიდან და მოსალოდნელია, რომ ეს პრაქტიკა 2030 წლისთვის მთელ ევროკავშირზე გავრცელდება.
პალმის ზეთის გამოყენების შემცირების კომპენსაციის მიზნით, მნიშვნელოვნად გაიზარდა ბიოდიზელისა და მაღალი სიხშირის საწვავის წარმოებისთვის გამოყენებული ნარჩენი ზეთებისა და ცხიმების იმპორტი. ამ ნედლეულს აქვს კომერციული უპირატესობა, რადგან ნარჩენების კატეგორიის მიხედვით, მათი ორჯერ აღრიცხვა შესაძლებელია ეროვნული კვოტების ვალდებულებების შესაბამისად.
თუმცა, UFOP-ის ანალიტიკოსების აზრით, ორმაგი აღრიცხვის სისტემა ქმნის მანიპულირების რისკებს და იწვევს ვირტუალური სათბურის გაზების ემისიების მაჩვენებლების შექმნას, რომლებიც არ ასახავს ტრანსპორტის სექტორში გარემოსდაცვითი მიზნების მიღწევის რეალურ პროგრესს.
ადრე გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ინდონეზია ზრდის ბიოდიზელის წარმოებას: შიდა მოხმარებისთვის განკუთვნილი პალმის ზეთის წილი 2026 წლის შუა პერიოდისთვის 40%-დან 50%-მდე გაიზრდება. ეს ღონისძიება ქვეყანას საშუალებას მისცემს შეამციროს საწვავის იმპორტი და ემისიები, მაგრამ მნიშვნელოვან გავლენას მოახდენს გლობალურ ბაზარზე.
წყარო: oleoscope
