ბრიუსელს სურს გაზარდოს ვაჭრობის მოცულობა უკრაინასთან, მაგრამ ამავდროულად გაითვალისწინოს სასოფლო-სამეურნეო იმპორტის „მგრძნობელობა“ ევროკავშირის ფერმერებისთვის. ეს აისახა ახალ სავაჭრო შეთანხმებაში. მისი დეტალები 4 ივლისს გახდა ცნობილი.
ევროკავშირი უკრაინული პროდუქციისთვის ბაზარს უფრო მეტად გახსნის, ვიდრე რუსეთის სრულმასშტაბიან შეჭრამდე, თუმცა გაითვალისწინებს ევროკავშირის ზოგიერთი აგროსასურსათო სექტორის მგრძნობელობას.
ეს ნიშნავს, რომ ყველა „მგრძნობიარე“ პროდუქტისთვის სატარიფო კვოტები შენარჩუნდება, ხოლო „ნაკლებად მგრძნობიარე“ პროდუქტებითა და კატეგორიებით ვაჭრობა, რომლებშიც ევროკავშირი და უკრაინა არ ეჯიბრებიან ერთმანეთს, გაიზრდება ან სრულად ლიბერალიზებული იქნება.
დამცავი ზომები ევროკავშირის ბაზარზე პრობლემების შემთხვევაში
როგორც პარასკევს, 4 ივლისს გახდა ცნობილი, ახალი სავაჭრო შეთანხმება ითვალისწინებს, რომ ევროკავშირს შეეძლება დამცავი მექანიზმების დანერგვა შიდა ბაზარზე, უკრაინული სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის იმპორტის გამო პრობლემების შემთხვევაში, არა მხოლოდ მთელ ბლოკში, არამედ მის ცალკეულ ქვეყნებშიც.
ევროკავშირის ოფიციალური პირების თქმით, ეს მიდგომა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია უკრაინის მოსაზღვრე ქვეყნებისთვის, რომელთაგან სამმა – პოლონეთმა, უნგრეთმა და სლოვაკეთმა – ცალმხრივად დააწესა ემბარგო უკრაინულ სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტებზე ევროკავშირის კანონმდებლობის დარღვევით.
ახალი წესების თანახმად, ევროკომისია წარადგენს წინადადებებს დამცავი მექანიზმების გამოყენების შესახებ, მიუხედავად იმისა, საკითხი ცალკეული ქვეყნების დონეზეა თუ მთელი ევროკავშირისთვის. ამისთვის გათვალისწინებული იქნება სპეციალური პროცედურა, რომელიც ასევე მოიცავს კონსულტაციებს კიევთან.
უკრაინასთან სავაჭრო შეთანხმებაში დამცავი მექანიზმების შესახებ პუნქტის შეტანით, ევროკომისია პოლონეთისგან, უნგრეთისგან და სლოვაკეთისგან უკრაინულ პროდუქტებზე ემბარგოს მოხსნას ელის.
ბაზარზე წვდომა დამოკიდებულია ევროკავშირის სტანდარტებთან მიახლოებაზე.
უკრაინისთვის კიდევ ერთი სიახლე წარმოების სტანდარტებთან დაკავშირებული პირობების შემოღებაა, რომელთა დაცვაც დაკავშირებული იქნება უკრაინის გაფართოებულ წვდომასთან ევროკავშირის ბაზარზე. ეს ეხება პესტიციდების გამოყენებას, ცხოველთა კეთილდღეობას და სამკურნალო საშუალებების წარმოებას.
უკრაინა ყოველწლიურად წარადგენს ანგარიშს ევროკავშირის სტანდარტებთან ჰარმონიზაციის მიღწევის პროგრესის შესახებ. 2028 წელს ბრიუსელი მიიღებს საბოლოო ანგარიშს და მის საფუძველზე გადაწყვეტს, მიღწეულია თუ არა სტანდარტებთან საკმარისი შესაბამისობა. თუ ეს არ იქნება მიღწეული, ევროკავშირი იტოვებს უფლებას, შეაჩეროს მთელი რიგი სავაჭრო დათმობები.
„სტანდარტების უმეტესობასთან დაკავშირებით, უკრაინამ ან უკვე დააკმაყოფილა მოთხოვნები, ან მათი განხორციელების ძალიან მოწინავე ეტაპზეა“, – განუმარტა ევროკავშირის წარმომადგენელმა DW-ს. „ცხადია, ეს ორმხრივად მომგებიანი სიტუაციაა, როდესაც უკრაინა იღებს დამატებით სტიმულს ევროკავშირის სტანდარტების გამოსაყენებლად და რადგან ის ხელს უწყობს თანაბარი პირობების შექმნას ევროკავშირის ფერმერებისთვის“.
უკრაინის დახმარება ტრადიციული ბაზრების აღდგენაში
ევროკომისიის კიდევ ერთი მიზანია დაეხმაროს უკრაინას ტრადიციული ბაზრების წილის აღდგენაში, რომელიც მან რუსული აგრესიის შედეგად დაკარგა, განსაკუთრებით ჩრდილოეთ აფრიკაში. „მას შემდეგ, რაც შავი ზღვის მარშრუტი ხელახლა გაიხსნა, ასევე შესაძლებელი უნდა იყოს ზოგიერთი ექსპორტის გადამისამართება ამ გზით“, – განაცხადა ოფიციალურმა პირმა ბრიუსელში გამართულ ბრიფინგზე. DW-ს მიერ ამ მიმართულებით კონკრეტული ნაბიჯების შესახებ კითხვაზე მან თქვა, რომ ამ დახმარების დეტალებზე საუბარი ნაადრევია, მაგრამ ევროკომისია აგრძელებს ყველა შესაძლებლობის შესწავლას.
როგორც კი ევროკავშირსა და უკრაინას შორის ახალი სავაჭრო შეთანხმების დეტალები დასრულდება, ევროკომისია წინადადებას ევროკავშირის საბჭოს წარუდგენს, რომელმაც ის კვალიფიციური უმრავლესობით უნდა დაამტკიცოს. ოფიციალური პირების თქმით, პროექტი ივლისში წარედგინება, თუმცა გაურკვეველია, რამდენ ხანს გაგრძელდება ევროკავშირის წევრ სახელმწიფოებს შორის დისკუსიები.
შემდეგ შეთანხმებას ოფიციალურად დაამტკიცებს ევროკავშირსა და უკრაინას შორის ასოცირების კომიტეტი და ის ძალაში შევა.
წყარო: DW
