სამკურნალო მცენარეები

მინდვრისნემსა (Galium Verum L) ენდროსებრთა ოჯახის წარმომადგენელი, 20-80 სმ სიმაღლის მრავალწლიანი მცენარეა. თავწვეტიანი, ქვემოდან მონაცრისფროდ შებუსვილი, ვიწროხაზურა ფოთლები ღეროებზე რგოლურადაა განლაგებული. თითოეულ რგოლში 8-12 ფოთოლია. მოგრძო საგველამაგვარად შეკრებილი ყვავილები კაშკაშა ყვითელი ფერისაა. ყვავის ივნის-ივლისის გამმავლობაში. […]

ზეთისხილი (Olea) მარადმწვანე 3-7 (12) მ სიმაღლის ხე ან მაღალი ბუჩქია განიერი გადაშლილი ვარჯითა და დაბრეცილი ღერო-ტოტებით. ყლორტებზე ერთიმეორის მოპირისპირედ განლაგებული მოკლეყუნწიანი ტყავისებრი, ლანცეტა ან ოდნავ წაგრძელებული ფოთლები ზემოდან მწვანეა მეჩხერი ქერცლებით, ქვემოდან კი ვერცხლისფერ-მონაცრისფერო, […]

ქართული ყოჩივარდა (ლათ. Cyclamen vernum Sm.) ფურისულასებრთა ოჯახში შედის. იგი მრავალწლიანი ტუბერისმაგვარი განიერფესვურიანი მცენარეა. ქართული ყოჩივარდა ადრე გაზაფხულზე, ცისთვალას, თეთრყვავილასა და სხვა ადრე მოყვავილე, ტყის კალთის ქვეშ მოზარდ ყვავილებთან ერთად წითელი (მოვარდისფრო) ლამაზი ყვავილებით ამკობს […]

კულმუხო (ლათ. Inula helenium, რუს. Девясил лекарственный) ხალხურ მედიცინაში მეტად პოპულარული მცენარეა, მას თითქმის ყველა დაავადების სამკურნალოდ ხმარობდნენ. კულმუხოს შესახებ ცნობები გხვდება ჯერ კიდევ ჰიპოკრატესთან. ძველ საბერძნეთსა და რომში მის ფესვებს იყენებდნენ არა მარტო სამკურნალოდ, […]

მინდვრის შვიტა (ლათ. Equisetum arvense) მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარეა შვიტისებრთა ოჯახიდან. აქვს მცოცავი, რუხი-მოშავო ფესურა. ღერო ორგვარია: გენერაციული და ვეგეტაციური. გენერაციული ღეროები ადრე გაზაფხულზე ამოდის,  იგი სპორების მატარებელია და მათი შემოსვლის შემდეგ ჭკნება. ფერით რუხი-მოყავისფროა, დაუტოტავი, სიმაღლით […]

ონტკოფას (ფიზალისი, ლათ. Physalis Alkekengi) აჭარაში სატკაჩუნას ეძახიან, რაჭა-ლეჩხუმში ბაბუშტელას, გურიაში კატაყვერას, ქართლ-კახეთში დუდღუბოს. ონტკოფა ძაღლყურძენასებრთა ოჯახის წარმომადგენელი, მრავალწლიანი ფესვურიანი მცენარეა, 20-100 სმ სიმაღლის სწორმდგომი მარტივი (ზოგჯერ კენწრულ ნაწილში სუსტად დატოტვილი) ღეროთი. ღეროზე მორიგეობით, მაგრამ […]

ბრინჯი (Oryza sativa L) ევროპაში გვიან გავრცელდა. თავდაპირველად ძვირფას ეგზოტიკურ მცენარედ მიიჩნეოდა, მისი მარცვლებისგან მხოლოდ სამეფო და სადღესასწაულო სუფრებისთვის განკუთვნილ განსაკუთრებულ ტკბილეულს ამზადებდნენ. თანდათან ბრინჯი ევროპაშიც იქცა ერთ-ერთ ძირითად საკვებად, თუმცა აზიისგან განსხვავებით, იქ სხვა […]

აბზინდა (ლათ. Artemisia absinthium) მრავალწლიანი, ბალახოვანი მცენარეა რთულყვავილოვანთა ოჯახიდან. სიმაღლით 60-100 სმ, ძალზე მწარე, სპეციფიკური არომატით. მას რაჭაში სიმჭლის ბალახს უწოდებენ, თუშეთში – კატათკუდას. აბზინდას ნიადაგში ვერტიკალურად ჩამავალი მთავარღერძა ფესვთა სისტემა აქვს. ფესვის ყელთან პირველივე […]