უკრაინის სიმინდის ექსპორტის ღირებულებამ 5.07 მილიარდი დოლარი შეადგინა, რაც გლობალური ექსპორტის 12.6%-ს და ქვეყნის მთლიანი სასოფლო-სამეურნეო ექსპორტის 20.5%-ს შეადგენს.
ამის შესახებ უკრაინის აგრარული ბიზნეს კლუბის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციაშია ნათქვამი.
2024 წელს სიმინდის უმსხვილესი 5 ექსპორტიორი იყო:
- აშშ — 14.12 მილიარდი დოლარი;
- ბრაზილია — 8.18 მილიარდი დოლარი;
- არგენტინა — 7.17 მილიარდი დოლარი;
- უკრაინა — 5.07 მილიარდი დოლარი;
- ევროკავშირი — 1.16 მილიარდი დოლარი.
უკრაინული სიმინდის ექსპორტის ძირითადი მიმართულებებია:
- ევროკავშირი — 49%;
- თურქეთი — 12%;
- ჩინეთი — 11%;
- ეგვიპტე — 11%;
- ისრაელი – 3%.
უკრაინის სოფლის მეურნეობის განვითარების კონსორციუმმა (UCAB) აღნიშნა, რომ 2021 წელს სიმინდის ექსპორტის 100% შავი ზღვის პორტების გავლით გადამუშავდა, თუმცა სრულმასშტაბიანმა შეჭრამ სიტუაცია შეცვალა.
2022-2023 წლებში საზღვაო პორტების წილი 56-64%-მდე შემცირდა, ალტერნატიული მარშრუტები – დუნაის პორტები და სოლიდარობის მარშრუტები – მეორეხარისხოვანი გახდა, რაც ექსპორტის 40%-ზე მეტს შეადგენდა.
2024 წელს, უკრაინის საზღვაო დერეფნის ფუნქციონირების წყალობით, საზღვაო ლოჯისტიკა დომინანტურ როლს დაუბრუნდა და 84%-ს შეადგენდა.
ამავდროულად, 2021-2022 წლებში შემოსავლების პიკის (თითქმის 5.9 მილიარდი დოლარი) შემდეგ, სიმინდის ექსპორტი 2023 წელს 4.97 მილიარდ დოლარამდე შემცირდა. თუმცა, ეს მაჩვენებელი 2024 წელს გაუმჯობესდა, რაც მიუთითებს ოდესის შავი ზღვის პორტების გავლით, უკრაინული სიმინდის სტაბილური ექსპორტის თანდათანობით აღდგენაზე.
ექსპორტის გეოგრაფიასთან დაკავშირებით, UCAB-მა განმარტა, რომ ევროკავშირი უკრაინული სიმინდის უმსხვილესი მყიდველია, თუმცა უკრაინა გლობალურ ჩართულობას ინარჩუნებს და ექსპორტს მსოფლიოს 62 ქვეყანაში ახორციელებს – პროდუქტის ნახევარზე მეტი აზიის, აფრიკის და ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებში მიდის.
„სიმინდი უკრაინის სოფლის მეურნეობის სექტორის მთავარ საექსპორტო პროდუქტად რჩება, რაც სოფლის მეურნეობის ექსპორტის დაახლოებით 20%-ს შეადგენს. ექსპორტიორებს შორის მსოფლიოში მეოთხე ადგილის შენარჩუნება ხაზს უსვამს ინდუსტრიის მდგრადობას და რთულ პირობებთან ადაპტაციის უნარს. ექსპორტის განახლება და შემდგომი გაფართოება პირდაპირ დამოკიდებულია საზღვაო ლოჯისტიკური მარშრუტების სტაბილურობასა და ძირითად ბაზრებზე წვდომის შენარჩუნებაზე“, – დაასკვნა ასოციაციამ.
